6 Ağustos 2012 Pazartesi

1970'lerde Edebiyat Dergisi Okumak


"Bir edebiyat dergisi okumak, 1970'lerde bir kitap okumaktan büyük bir tutkuydu. Şimdi hâlâ öyle mi acaba?” tırnak içine aldığımı bu metin Notos Dergisine ait Twitter hesabından alındı. 1970’lerde henüz edebiyat dergisi okuyacak yaşta değildim. 1970’ler, edebiyat dergisi almaya ve kitap okumaya başladığım 1980’lerden çok farkı olmadığına göre yorum yapabilirim.

1- O zamanlar yani 1980’lerde cep telefonu yoktu. Hatta çoğu kişi için normal telefon bile kolay ulaşabilir durumda değildi. Dolayısıyla insanlar sıkıldıklarında onu bunu arayıp saatlerce konuşmuyorlardı. Ayrıca herhangi bir anda tanıdıklarını arayıp, sms gönderip görüşelim diyemiyorlardı. Dolayısıyla sürekli kulağı telefonda olup boş boş oturmak yerine ellerine bir şeyler alıp okuyorlardı.

2- Televiyon yayınları kısıtlıydı. O sırada TV’de sevmediğin bir yayın varsa başkasına geçemiyordun. Şimdi nasıl? Yüzlerce kanalın arasında dolaşarak çok kolay saatler harcanabiliyor. 1980'lerde ise insanlar dizi, klip, zedikodu programı izlemekten henüz bir haber oldukları için okuma alışkanlığı olanlar zamanlarını edebi metinler okuyarak harcama yoluna gidiyorlardı.

3- 1980'lerde film izlemenin yegane yeri sinemaydı. Sinemaya da her daim gidilemeyeceğine göre insanların boş zamanı oluyordu. Başka bir deyişle sinema meraklılarının bile izleyebildikleri film sayısı sınırlıydı. Şimdi ise istediğin filme kolayca ulaşabiliyorsun. Bu nedenle günümüzde sinemaya kayıtsız olmayan ortalama bir insanın bile yılda izlediği film sayısı 1980'lere göre oldukça fazla. Başka bir deyişle insanlar evde iken kitap ve edebiyat dergisi okumak yerine kolayca buldukları filmleri izleyerek zamanlarının büyük bir kısmını harcıyorlar. Diğer yandan bazı edebiyat severler zaman yokluğundan roman okumak yerine söz konusu romandan yola çıkarak çekilen filmi izlemeyi tercih ediyor. Örneği Kafka'nın Dava romanının kolay okunmadığını bilen birisi roman yerine Dava filmini izlemeyi tercih edebilir.

4- Önce Messenger'ın sonra facebook'un yaygın olarak kullanılması insanların oyalanmak için edebiyat dergisi okuma alışkanlıklarını büyük oranda oradan kakdırdı. Şimdilerde cafelerde dergi veya kitap okuyanların yerini bilgisayarı ile facebook'ta zaman öldürenler ve telefonu ile sms gönderenler çoğunlukta.

Kısaca özetlemek gerekirse, şu gün için gsm telefonlar olmasaydı, internet olmasaydı, facebook olmasaydı, Semih Gümüş tarafından çıkarılan Notos dergisinin her sayısı en az 20.000 satardı.

Facebook hesabımız: http://www.facebook.com/adana.sanat