28 Kasım 2012 Çarşamba

Biyografi Filmleri Sevenler İçin Liste


1. Schindler’s List – (1993) (Oskar Schindler) (Liam Neeson)
2. Gandhi – (1982) (Mahatma Gandhi) (Ben Kingsley)
3. Lawrence of Arabia – (1963) (Thomas E. Lawrence) (Peter O’Toole)
4. Raging Bull – (1980) (Jake LaMotta) (Robert De Niro)
5. Napoleon – (1927, silent) (Napoleon Bonaparte) (Albert Dieudonné)
6. Amadeus – (1984) (Wolfgang Amadeus Mozart) (Tom Hulce)
7. Patton – (1970) (George S. Patton) (George C. Scott)
8. Braveheart – (1995) (William Wallace) (Mel Gibson)
9. Malcom X – (1992) (Born: Malcolm Little) (Denzel Washington)
10. The Ten Commandments – (1956) (Moses) (Charlton Heston)
11. The Passion of Joan of Arc – (1928) (Joan of Arc) (Maria Falconetti)
12. Spartacus – (1960) (Spartacus, slave revolt leader) (Kirk Douglas)
13. Becket – (1964) (Thomas Becket) (Richard Burton)
14. The Spirit of St. Louis – (1957) (Charles Augustus Lindbergh) (James Stewart)
15. Lust For Life – (1956) (Vincent Van Gogh, painter) (Kirk Douglas)
16. Mary, Queen of Scots – (1972) (Mary Stuart) (Vanessa Redgrave)
17. Andrei Rublev – (1969) (Andrei Rublyov) (Anatoli Solonitsyn)
18. Pride Of The Yankees – (1943) (Henry Louis ‘Lou’ Gehrig) (Gary Cooper)
19. Sergeant York – (1941) (Alvin C. York) (Gary Cooper)
20. The Miracle Worker – (1962) (Annie Sullivanr) (Anne Bancroft, Patty Duke)

21. Bonnie and Clyde – (1967) (Bonnie Parker, Clyde Barrow) (Faye Dunaway, Warren Beatty)
22. The Agony and the Ecstasy – (1965) (Michelangelo) (Charlton Heston)

23. Mommie Dearest – (1981) (Joan Crawford) (Faye Dunaway)
24. The Passion of the Christ – (2004) (Jesus) (James Caviezel)
25. The Diving Bell and the Butterfly – (2007) (Jean-Dominique Bauby) (Mathieu Amalric)
26. Capote – (2006) (Truman Capote) (Philip Seymour Hoffman)
27. Immortal Beloved – (1995) (Ludwig van Beethoven) (Gary Oldman)
28. The Last Emperor – (1987) (Pu Yi) (John Lone)
29. Goodfellas – (1990) (Henry Hill) (Ray Liotta)
30. A Beautiful Mind – (2002) (John Nash) (Russell Crowe)
31. Ivan Grozny II: Boyarsky zagovor – (1958) (Czar Ivan IV) (Nikolai Cherkasov)
32. Ray – (2004) (Ray Charles) (Jamie Foxx)
33. The Pianist – (2002) (Wladyslaw Szpilman) (Adrien Brody)
34. The Elephant Man – (1980) (Dr. Frederick Treves) (Anthony Hopkins)
35. Silkwood – (1983) (Karen Silkwood) (Meryl Streep)
36. Young Mr. Lincoln – (1939) (Abraham Lincoln) (Henry Fonda)

37. The Diary of Anne Frank – (1959) (Anne Frank) (Millie Perkins)
38. Gorillas in the Mist – (1988) (Dian Fossey) (Sigourney Weaver)
39. A Man For All Seasons – (1966) (Sir Thomas More) (Paul Scofield)
40. Butch Cassidy and the Sundance Kid – (1969) (Butch Cassidy) (P. Newman)
41. Lenny – (1974) (Lenny Bruce) (Dustin Hoffman)

42. Finding Neverland – (2004) (James Barrie) (Johnny Depp)
43. Good Night and Good Luck – (2005) (Edward R. Murrow) (David Strathairn)
44. Shine – (1996) (David Helfgott) (Geoffrey Rush)
45. Yankee Doodle Dandy – (1942) (George M. Cohan) (James Cagney)
46. Mask – (1985) (Rocky Dennis) (Eric Stoltz)
47. The Hurricane – (1999) (Rubin “Hurricane” Carter) (Denzel Washington)
48. Madame Curie – (1944) (Marie Curie) (Greer Garson)
49. Monster – (2004) (Aileen Wuornos) (Charlize Theron)
50. Ed Wood – (1994) (Ed Wood) (Johnny Depp)
51. Chaplin – (1993) (Charles Chaplin) (Robert Downey Jr.)

52. Bird – (1988) (Charlie ‘Bird’ Parker) (Forest Whitaker)
53. What’s Love Got To Do With It – (1993) (Tina Turner) (Angela Bassett)
54. Cinderella Man – (2005) (James Braddock) (Russell Crowe)
55. Walk The Line – (2005) (Johnny Cash) (Joaquin Phoenix)
56. The Aviator – (2004) (Howard Hughes) (Leonardo DiCaprio)
57. Pollock – (2000) (Jackson Pollock) (Ed Harris)
58. The Buddy Holly Story – (1978) (Buddy Holly) (Gary Busey)
59. Viva Zapata! – (1952) (Emiliano Zapata) (Marlon Brando)
60. Joan of Arc – (1948) (Joan of Arc) (Ingrid Bergman)

61. Kundun – (1997) (Dalai Lama) (Tenzin Thuthob Tsarong)

62. The Doors – (1991) (Jim Morrison) (Val Kilmer)
63. Jim Thorpe: All American – (1951) (Jim Thorper) (Burt Lancaster)
64. The Life of Emile Zola – (1937) (Emile Zola) (Paul Muni)
65. Frida – (2002) (Frida Kahlo) (Salma Hayek)
66. Brian’s Song – (1971) (Brian Piccolo) (James Caan)
67. Cleopatra – (1963) (Cleopatra VII) (Elizabeth Taylor)
68. Sid & Nancy – (1986) (Sid Vicious) (Gary Oldman, Chloe Webb)
69. Ali – (2001) (Muhammad Ali) (Will Smith)
70. Papillon – (1972) (Henri ‘Papillon’ Charriere) (Steve McQueen)
71. La Bamba – (1987) (Ritchie Valens) (Lou Diamond Phillips)

72. Basquiat – (1996) (Jean Michel Basquia) (Jeffrey Wright)
73. Man on the Moon – (1999) (Andy Kaufman) (Jim Carrey)
74. Nixon – (1995) (Richard Milhous Nixon) (Anthony Hopkins)
75. Nicholas and Alexandra – (1971) (Tsar Nicholas II) (Michael Jayston, Janet Suzman)
76. Quills – (2000) (The Marquis de Sade) (Geoffrey Rush)
77. Erin Brockovich – (2000) (Erin Brockovich) (Julia Roberts)
78. Lean On Me – (1989) (Joe Clark) (Morgan Freeman)
79. Elizabeth – (1998) (Elizabeth I of England)(Cate Blanchett)
80. Reds – (1981) (John Reed) (Warren Beatty)

81. Surviving Picasso – (1996) (Pablo Picasso) (Anthony Hopkins)

82. Alexander – (2004) (Alexander the Great) (Connor Paolo)
83. People vs. Larry Flynt – (1996) (Larry Flynt) (Woody Harrelson)
84. Hoffa – (1992) (James R. ‘Jimmy’ Hoffa) (Jack Nicholson)
85. I Accuse – (1958) (Alfred Dreyfus) (José Ferrer)
86. Kinsey – (2004) (Alfred Kinsey) (Liam Neeson)
87. Anastasia – (1956) (Anna Koreff) (Ingrid Bergman)
88. Birdman of Alcatraz – (1962) (Robert Stroud) (Burt Lancaster)
89. King of Kings – (1961) (Jesus) (Jeffrey Hunter)
90. Bugsy – (1991) (Ben ‘Bugsy’ Siegel) (Warren Beatty)
91. The Private Lives of Elizabeth and Essex (1939) (Elizabeth I) (Bette Davis)
92. Before Night Falls – (2001) (Reinaldo Arenas) (Javier Bardem)
93. Lady Sings the Blues – (1972) (Billie Holiday) (Diana Ross)
94. Sybil – (1976) (Shirley Ardell Mason) (Sally Field)
95. Boys Don’t Cry – (1999) (Teena Brandon) (Hilary Swank)
96. Henry & June – (1990) (Henry Miller, June Miller) (Fred Ward, Uma Thurman)
97. Casanova – (2005) (Giacomo Casanova) (Heath Ledger)
98. Bound for Glory – (1976) (Woody Guthrie) (David Carradine)
99. El Cid – (1961) (“El Cid”, Rodrigo Díaz de Vivar) (Charlton Heston)

100. Disraeli – (1929) (Benjamin Disraeli) (George Arliss)

15 Kasım 2012 Perşembe

Kısa Öykü, Çok Kısa Öykü, Mini Minnacık Öykü


Bugün facebook'tan Hande Baba’nın yöneticiliğinde “Çok kısa öykünün günümüz edebiyatındaki yeri ve sosyal medyada kısa kısa yazarak edebiyat yapılabilir mi?” konulu bir panelin düzenlenmiş olduğunu öğrendim. Ankara merkezli Bilişim Derneği'nin Bilimkurgu konulu kısa öykü yarışması dolayısıyla düzenlenen panele Ankara'da yaşıyor olsaydım katılmak isterdim. Önce panelin sorusuna cevap vereyim: Yapılır yapılmasına da sadece adı edebiyat olur.

Son birkaç yıldır çok sayıda edebiyatçı çok kısa öykü diye tutturmuş gidiyor. Bazıları ise bu kısa dedikleri öykülere "Küçürek Öykü" diyorlar. Çok kısa öyküden söz edenler sözü bir şekilde Ernest Haminway'in "Satılık bebek patikleri. Hiç kullanılmamış." öyküsüne(!) getiriyorlar.

Bu kısa öykü konusu hep bana ters gelmiştir. Bu konuda bir şeyler yazmadan önce kitaplığımdan rastgele 4 öykü kitabı seçtim: Nedim Gürsel'in Uzun Sürmüş Bir Yaz, Erdal Öz'ün Cam Kırıkları, Füruzan'ın Gecenin Öteki Yüzü ve Ayşe Kulin'in Geniş Zamanlar. Füruzan'ın ilk kez 1982 yılında basılan kitabındaki öykülerin en kısası 30 sayfa iken, Erdal Öz'ün sözünü ettiğim kitaptaki öyküler ortalama 10 sayfadır. Ayşe Kulin'in kitabındaki öyküler biraz daha uzun ve ortalama 20 sayfa iken Nedim Gürsel'in ilk baskısı 1981 yılında yapılan kitabındaki öykülerin bazıları 6-7 sayfa iken bazıları 20 sayfadır. Yani kitaplıktan rastgele seçtiğim yazarlar öykülerinin uzunluğu konusunda kendilerini sınırlamamışlar. Ne anlatmak istemişlerse onu anlatmışlar, öyküm şu uzunlukta olsun diye kendi kendilerine şart koymamışlardır. Ki doğrusu budur.


Geçmişte birçok yerli yazar öykülerini direk kitap olarak yayınlamak üzere yazıyordu. Elbette bazılarını dergilerde yayınladıkları oluyordu. Ancak şimdilerde yazarların çoğu sabırsızlıktan mıdır, direk dergileri hedefleyerek yazdıkları için midir bilinmez 20-30 sayfalık öykü yazmaktan kaçınıyorlar. Bazıları ise üç--beş satırlık metinler yazıp mikro-küçürek vs gibi adlar veriyorlar. Hal bu ki öykü yazmaya oturmak için birinci şart anlatılacak bir şeylerin olmasıdır. Anlatılmak istenenler 3-5 satırlıksa kendinizi yormadan karalar, facebook'ta yayınlarsınız, o sırada online olan birkaç kişi "öykünüzü" okumadan beğendim der, siz de mutlu olursunuz.

Diğer yandan anlatılmak istenenleri yoğunlaştırılıp 3-5 cümleye sığdırmak okuru tatmin etmeyecektir ki. Yani kimse bir oturuşta 20-30 öykü okumak istemez. Hem böyle bir okumada bizce edebi tat alınamaz. Düşünenize, çok sevdiğiniz şarkıların hep ilk yarım dakikası çalındığında zevk alır mısınız? Benzer şekilde filmlerin 90'dakikadan kısa olmaması gibi yazılı olmayan bir kural var. Çünkü sinemaya giren birisi 15-20 dakika sonra çıkmak istemez. Bir öykü okumak üzere kendinizi hazılıyorsunuz, ama bir de bakıyorsunuz 3-4 satırmış yazdığınız öykünün uzunluğu(!).